NEAR là một nền tảng ứng dụng phi tập trung và là một đối thủ nặng ký trong tương lai của Ethereum, tập trung nhấn mạnh vào việc tạo ra một nền tảng thân thiện và dễ sử dụng cho nhà phát triển và người dùng. Bằng công nghệ phân đoạn chuỗi khối độc đáo, Near Protocol có thể giải quyết vấn đề mở rộng cũng như nâng cao tốc độ xử lý giao dịch – điều mà nền tảng Ethereum chỉ có thể làm được sau sự kiện The Merge.
NEAR Protocol là gì?
NEAR là một nền tảng Blockchain Lớp 0, giống như Bitcoin hay Ethereum, được sử dụng để lưu trữ và sáng tạo các ứng dụng phi tập trung (DApps) mà không cần đến máy chủ. NEAR được vận hành bằng hợp đồng thông minh cùng với cơ chế Proof-of-Stake (PoS). Dự án NEAR Protocol dùng đồng token NEAR để thanh toán phí giao dịch và phí dịch vụ sử dụng Blockchain của NEAR.
Sự khác biệt khiến NEAR Protocol là đồng tiền mã hóa có lợi thế so với những “ông lớn” trong tiền mã hóa thế hệ đầu như BTC hay ETH đó là NEAR sử dụng giải pháp sharding để có thể giải quyết những vấn đề của Blockchain Lớp 1 một cách hiệu quả hơn. Cụ thể, thay vì chạy một Blockchain duy nhất như BTC hay ETH; NEAR sử dụng sharding (phân đoạn) để chạy nhiều Blockchain, và gọi mỗi Blockchain đó là một shard. Mô hình sharding tạo ra sự tương tác giữa các Blockchain của NEAR qua cơ chế Cross-Shard Transaction.
Hệ sinh thái của NEAR
Near tự có hệ sinh thái riêng bản thân mình cho phép các ứng dụng phi tập trung khác hoạt động xoay quanh và sử dụng NEAR như một loại trung gian để thanh toán và sử dụng dịch vụ. Hơn thế nữa, NEAR có một cầu nối song phương với Ethereum, cho phép các token và lệnh gọi hợp đồng tương tác giữa các mạng. Cầu nối đó cho phép NEAR giải quyết những vấn đề về khả năng mở rộng cũng như chi phí của Ethereum trong khi người sử dụng và nhà phát triển được hưởng lợi từ một hệ sinh thái rộng lớn hơn nhiều so với giải pháp mở rộng quy mô lớp 2 (Layer 2) có thể cung cấp.
Dự án nằm ở đâu trong bức tranh lớn?
Hiện tại có rất nhiều dự án về Blockchain layer 1 trên thị trường đang cạnh tranh khốc liệt để thu hút vốn đầu tư, nhà phát triển ứng dụng và người dùng. NEAR Protocol được đánh giá và xếp hạng ở vị trí số 9 trong 10 nền tảng Blockchain Layer 1. Top 10 nền tảng chuỗi khối lớp 0 bao gồm:
- Ethereum
- Binance Coin
- Solana
- Avalanche
- Cardano
- Polkadot
- Algorand
- Terra
- Near
- Cosmos
Mặc dù chỉ xếp ở vị trí thư 9 nhưng giải pháp sharding kết hợp với PoS đã giúp NEAR tối ưu được khả năng mở rộng cũng như giải pháp tiết kiệm chi phí để có thể cạnh tranh trực tiếp với Ethereum và Polkadot. Qua đó, ta có thể thấy dự án Near nằm trong lĩnh vực Blockchain Layer 1 là một lĩnh vực luôn luôn có nhu cầu rất lớn từ những nhà phát triển ứng dụng. Kêt hợp với những tính năng vượt trội về giải pháp và vị thế tương đối khá trên bảng xếp hạng Blockchain Layer 1, tiềm năng và không gian phát triển của Near Protocol là rất lớn và khả thi khi mà những nền tảng khổng lồ như Bitcoin hay Ethereum dường như là rất khó để đưa ra giải pháp về vấn đề mở rộng trong một khoảng thời gian ngắn. Tuy nhiên, Near Protocol sẽ vấp phải sự cạnh tranh quyết liệt từ những đối thủ khác trong Top 10 khi họ cũng cung cấp giải pháp mở rộng ưu việt so với Bitcoin hay Ethereum, giống như Near Protocol.
Tokenomics
Thông số Token
Giống như đại đa số các Blockchain, Near cũng có đồng token tiện ích của riêng mình, token $NEAR. Token được sử dụng để khuyến khích các node và được sử dụng để cung cấp phí giao dịch cho nhiều hợp đồng thông minh. Dưới đây là một số thông số về mã thông báo $NEAR:
Token Name: Near Protocol
Ticker: NEAR
Blockchain: NEAR Blockchain
Tổng cung: 1,000,000,000 NEAR
Lượng cung lưu hành: 773,534,870 (77%) NEAR
Phân Bổ Token
Lịch Cung Cấp Token
Lịch cung cấp Token $NEAR không bao gồm lượng $NEAR bị đốt để thực hiện các giao dịch và sử dụng dịch vụ của Near. Mạng lưới Near đã quyết định phát hành phần thưởng để bù đắp lạm phát là 5% mỗi năm. Trong số phần thưởng đó, 90% hoặc 4,5% tổng cung sẽ được trao cho người xác thực (validators), và 10% hoặc 0,5% tổng cung còn lại sẽ được chuyển đến protocol treasury. Near Protocol sẽ đốt 70% phí giao dịch. Chính vì vậy, lạm phát thực có thể sẽ thấp hơn 5% phụ thuộc vào hoạt động trên mạng lưới. 30% phí giao dịch còn lại sẽ được hoàn lại cho hợp đồng thông minh liên quan đến giao dịch.
Kết Luận
Với khoảng 14% số Token sẽ được chia cho đội ngũ phát triển của Near Protocol, dự án Near Protocol có tỷ lệ phân bổ Token khá hợp lý khi số lượng Token được chia ra làm 8 hạng mục và hạng mục lớn nhất là backers cũng chỉ nắm giữ được 17.6% tổng cung khi toàn bộ số Token đã được mở khóa. Từ đó, ta có thể nhận định rằng Near Protocol có tính phi tập trung cao khi bên phía đội ngũ phát triển và dự án Near không thể nắm giữ số lượng Token lớn đủ để gây ảnh hưởng lên quyết định vote DAO của dự án. Ngoài ra, tính đến tháng 9 năm 2022, đội ngũ phát triển mới chỉ nhận được 8% tổng cung Token và sẽ nhận nốt 6% còn lại trong tổng cung kéo dài đến năm 2027 cho thấy tỷ lệ rủi ro dự án sẽ bị bỏ ngang hay thất bại giữa chừng vào thời điểm này là nhỏ.
Hãy cùng OnChains tiếp tục theo dõi chủ đề này trong phần tiếp theo nhé!
Near Protocol Kỳ II: Đội ngũ phát triển, công nghệ và cộng đồng của dự án